Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) tələbə və müəllimləri süni intellekt sahəsində ölkə üçün əlamətdar elmi nailiyyət əldə ediblər. Məqalənin müəllifləri Pavel Kosov (ADNSU tələbəsi), Dr. Nahla El Kadhi və Professor Sesiliya Zanni-Merk (UFAZ müəllimləri), eləcə də ADNSU-nun tədqiqatçı professoru Lətafət Qardaşovadır. Məqalə nüfuzlu beynəlxalq elmi bazalarda indekslənən və Scopus sisteminə əsasən Q2 kateqoriyasında yer alan Elsevier nəşriyyatının “Procedia Computer Science” jurnalında dərc olunub.
“Qeyri-səliz izahlılığı formallaşdırmaq: İzah oluna bilən süni intellektin qeyri-səlis ontoloji əsaslı izah xüsusiyyətlər ilə inkişaf etdirilməsi” adlı məqalə 2025-ci ildə keçirilmiş 29-cu Beynəlxalq Bilik əsaslı və İntellektual İnformasiya Mühəndisliyi Sistemləri Konfransının (KES-2025) materialları çərçivəsində jurnalın 270-ci cildində, 3768–3777-ci səhifələrdə çap olunub.
Tədqiqat Azərbaycanda izah oluna bilən süni intellekt (eXplainable AI) sahəsində ilk addımlardan biri hesab olunur. Məqalədə müəlliflər əvvəlki araşdırmalarında işləyib hazırladıqları izahverici xüsusiyyətləri qeyri-səlis məntiq ilə birləşdirərək “qeyri-səlis izahlılıq” anlayışını elmi əsaslarla formalaşdırıblar. Reallıqda tez-tez rast gəlinən qeyri-müəyyən məlumatların və paylaşılmış biliklərin təhlilinə yönəlmiş bu yanaşma “fuzzy OWL2” ontologiyası üzərindən qurulub. Burada təqdim edilən qeyri-səlis üzvlük dərəcələri sistemə “müəyyənlik səviyyəsi” qazandırır və bu da süni intellektin izahlarının daha etibarlı və insan tərəfindən başa düşülə bilən olmasına şərait yaradır.
Tədqiqatçılar həmçinin KES-2025 beynəlxalq konfransının təşkilatçılarına təşəkkürünü bildirib və süni intellektin izaholunanlıq sahəsində gələcəkdə daha da genişmiqyaslı işlər görmək niyyətində olduqlarını vurğulayıblar.
Məqalənin tam mətni ilə bu keçid vasitəsilə tanış olmaq mümkündür:
